Nieuwsbrief #182 Elke stad een sponsstad?
Nieuwsbrief over natuur en wetenschap
Luister naar de podcast
Elke stad een sponsstad?
Water en steden word een ingewikkeld verhaal. Aan de ene kant vragen veel mensen op een klein oppervlak om veel en schoon water. En dat des te meer nu de temperaturen in de stad hoog kunnen oplopen. Aan de andere kant komen er steeds meer lokale stortbuien op ons af die vaak lang op één plek blijven hangen. Door bebouwing en bestrating kunnen dan watermassa’s vaak alleen via het riool afgevoerd. Met als gevolg riool-overstort, watervervuiling en vaak aanzienlijke schade aan openbare en particuliere gebouwen. In 2015 is op initiatief van Kongyian Yu, een Chinese landschapsarchitect het concept van de sponsstad in gang gezet, veel meer groene infrastructuur, en ook andere, ondergrondse voorzieningen om water op te vangen. Dit plan is inmiddels over grote delen van China uitgerold, en vindt navolging in veel steden over de hele wereld. Kopenhagen investeert 1,8 miljard euro. Een stad als Groningen is heel trots op 24 bomen aangeplant op de Grote Markt (en, toegegeven, op jaarlijk1000 bomen er bij). Er is misschien nog wel heel veel werk aan onze ‘sponssteden’ te doen.
In juli 2011 teisterde een enorme regenbui de hoofdstad van Denemarken. In een uur tijd viel meer dan 15.5 cm regen, de schade bedroeg naar schatting 800 miljoen euro. Delen van ziekenhuizen moesten ontruimd, historische gebouwen werden vernield, honderden mensen werden ziek. Een ‘wolkenbreukplan’ werd opgezet, kosten 1,8 miljard euro, looptijd tot 2035. Men rekende uit dat die kosten makkelijk uit konden als daarmee in de toekomst zulke catastrofes konden worden voorkomen. Inmiddels zijn veertien grote ondergrondse waterbassins gebouwd, vijf wolkbreuktunnels aangelegd, parken omgevormd tot wateropvang-gebieden, inclusief verdiept aangelegde sportvelden. En er is veel aandacht voor waterzuivering en het geheel vermijden van riool-overstorten. Ook in China gaf een grote overstroming in 2012 in Beijing, met vele doden als gevolg, aanleiding om het al eerder bedachte sponsstadsysteem in gang te zetten. Daar is niet allen veel aandacht voor opvang van regenwater, maar ook voor herstel van natuurlijke waterlopen, inmiddels in meer dan 30 steden. Veel aandacht voor groenvoorzieningen is er ook in steden als Berlijn en Hamburg, Frankfurt en Stuttgart. Daarbij gaat het ook om een beter stadsklimaat, met minder extreme temperaturen.
Het sponsstad-principe vraagt een aanpak van het stadsmilieu op drie verschillende niveaus. Op grotere schaal vraagt het om opvang in de regio. Hier scoort Nederland best goed. Met het programma ruimte voor rivieren loopt ons land internationaal voorop. Op het middenniveau, dat van de sponsstad, gaat het bij ons nog maar moeizaam. De dicht bebouwde stad Groningen beroemt zich op de aanpak van het ‘Damsterplein’, een mooi maar wel erg beperkt initiatief. Ook in grotere steden als Amsterdam is de insteek wel heel erg mager, vergeleken met de manier waarop Kopenhagen de zaken aanpakt. Op het kleinste schaalniveau, dat van de buurt en de straten kunnen de inwoners veel doen. Het initiatief van de landelijke milieufederaties om 10 miljoen extra bomen in Nederland aangeplant te krijgen slaat goed aan. Op de schaal van huis en tuin is nog veel te doen. Tegels eruit, plantenperkjes erin, daktuinen, bomen in de straat… In de Nederlandse tuinen wordt 6 miljoen liter leidingwater gesproeid. Dat zou, met hulp van regentonnen, ook met regenwater kunnen. Die regentonnen hebben als extra voordeel dat we niet langer zoals nu jaarlijks ruim 400 miljard liter regenwater mengen met 800 miljard liter van ons afvalwater. Dat is een gigantische klus voor de waterzuivering, en een enorm risico voor riool-overstort bij forse regenbuien.
Vijf tips voor in de sponsstad
1) Tegels langs het huis er uit, bloemperkjes en gevelplanten erin
2) Ook om het verkeer in de straat rustig te houden, bomen in bakken of in de volle grond
3) Als dat kan, overweeg de aanleg van een daktuin.
4) Voor alle tuinbezitters: schaf regentonnen aan en sproei daarmee de tuin
5) Kaart bij de gemeente en politieke partijen aan: wat wordt effectief gedaan aan ondergrondse wateropslag (de Romeinen hadden als cisternen!), aan waterkwaliteit van het open water (toch nooit meer problemen door riool-overstort?) en aan uitbreiding van beplanting en bomenbestanden?
Blijf op de hoogte!
Wil je meer weten over de geheimen achter ons biologie en andere fascinerende natuur- en wetenschaps onderwerpen? Abonneer je dan op onze podcast en Substack via mennoenerwin.nl, en mis geen aflevering meer. Direct naar de podcast ? Link naar de podcast
Woensdag → nieuwe podcast online die overal te beluisteren is op alle podcast spelers maar ook op substack.
Zaterdag een nieuwsbrief NL met een uitgebreider verhaal over het onderwerp van deze week met 5 tips over het onderwerp in het nederlands
Zondag een engelse nieuwsbrief ENG over het onderwerp van de week.
Je kan zelf kiezen wat je in de mailbox krijgt nederlands engels of alleen de podcast ga naar je settings van substack en zet daar uit wat je niet meer wil ontvangen. Je kan ook alles uitzetten en toch lid blijven van onze substack en dat je dus geen mails meer krijgt.
