Nieuwsbrief #197 Het is groen en het eet mieren. Een specht?
Nieuwsbrief over natuur en wetenschap
Het is groen en het eet mieren. Een specht?
De groene specht roffelt zelden, maar lacht des te luider. De karakteristieke roep verraadt de aanwezigheid van deze miereneter eerder dan dat je hem ziet. Deze middelgrote, ruim 30 cm lange vogels klauteren soepel over bomen, verplaatsen zich met een golvende vlucht, een paar vleugslagen afgewisseld door een korte glijvlucht naar andere bomen of naar de grond. Want vooral daar jagen ze op hun voedsel: mieren. Hun snavel is vergeleken met andere spechten zwak, niet geschikt om in bomen naar insecten te hakken. Daarvoor hebben ze een extra 10 cm lange tong met weerhaken, waarmee ze met gemak mieren en mierenlarven vangen, vooral in grasland.
Samen met de rode kruin en een zwarte oogvlek herkent men deze vogels aan de prachtige groene rug. Onder het oog heeft het mannetje nog een rode streep, bij het vrouwtje is die zwart. De grijze dolksnavel is sterk genoeg om in de grond te boren naar mierennesten. Maar helaas, niet om te doen waar we spechten toch vooral aan herkennen, het hakken van (nest)gaten in bomen.
Daarom moet de groene specht zijn toevlucht nemen tot het in gebruik nemen van verlaten nesten van andere spechtensoorten. Of ze moeten geluk hebben en een morse boom tegenkomen waar makkelijk een gat in te maken valt.
Het zou de vraag kunnen oproepen of de groene specht wel een echte specht is. Het antwoord is ja, wel degelijk. Het zijn echte boomvogels, met het typische spechtkenmerk van twee tenen die naar voren en twee tenen die naar achteren gericht zijn. Samen met stugge staartveren geeft dat een optimale grip op de wandelingen over de boombast. Maar voor het bemachtigen van hun voer hebben ze vooral baat bij hun lange kleverige tong met weerhaken. De populatie groene spechten is de laatste jaren weer iets toegenomen tot 11000 broedparen. Als standvogel kunnen we het hele jaar van ze genieten. Arme mieren.
Tips om onze spechten uit elkaar te houden
1) Onze meest algemene specht is de grote bonte specht. Kleiner dan de groene specht (25cm), zwartwit met een rode onderbuik, en de mannetjes een rode vlek in de nek. Superroffelaars en hakkers.
2) Middelste bonte specht, nog wat kleiner. Mannetje en vrouwtje met een rode vlek in de nek. Matige roffelaars, zijn vooral hoog in de bomen. 2000 broedparen, vooral in oostelijk Nederland.
3) Kleine bonte specht, nog weer wat kleiner (15 cm). Mannetje heeft rode kruin, maar verder zijn de vogels geheel in het zwart en wit. Qua gedrag lijken ze op de grote bonte spechten. De populatie is ongeveer de helft van de groene specht.
4) Zwarte specht. De grootste specht van ons land, goed 50 cm. Geheel in het zwart gekleed, met een rode kap op de kop. Harde roffels, bijzonder gezang. Onze populatie is ongeveer 1500 broedparen, vooral in bossen, met name op de Veluwe
5) Draaihals. Een kleine (16cm) bruinige specht. Overwintert in Afrika, bij ons rond de 200 broedparen, verspreid met concentraties in Friesland en de Veluwe. De grijskop of grauwe specht tenslotte lijkt op de groene specht, net iets kleiner en grauwer. In ons land alleen bekend als dwaalgast.
Blijf op de hoogte!
Wil je meer weten over de geheimen achter ons biologie en andere fascinerende natuur- en wetenschaps onderwerpen? Abonneer je dan op onze podcast en Substack via mennoenerwin.nl, en mis geen aflevering meer. Direct naar de podcast ? Link naar de podcast
Woensdag → nieuwe podcast online die overal te beluisteren is op alle podcast spelers maar ook op substack.
Zaterdag een nieuwsbrief NL met een uitgebreider verhaal over het onderwerp van deze week met 5 tips over het onderwerp in het nederlands
Zondag een engelse nieuwsbrief ENG over het onderwerp van de week.
Je kan zelf kiezen wat je in de mailbox krijgt nederlands engels of alleen de podcast ga naar je settings van substack en zet daar uit wat je niet meer wil ontvangen. Je kan ook alles uitzetten en toch lid blijven van onze substack en dat je dus geen mails meer krijgt.




